پایگاه خبری ایلام رویداد

ایلام رویداد |کشاورزی یک فعالیت ضروری انسانی است که در تعامل پویا با جوامع محلی و جهانی تکامل می-یابد. از زمان استفاده از دستاوردهای علمی و فناوری برای بهبود بهره¬وری کشاورزی، افزایش نوآوری در کشورها مورد علاقه دائمی سازمان¬های دولتی و خصوصی بوده و ایجاد تحولات بدیع در روش¬های کوددهی خاک، مکانیزاسیون، مهندسی ژنتیک، تکنیک¬های کاشت، تکنیک¬های آبیاری و فناوری اطلاعات، از عوامل اصلی افزایش بهره¬وری در بخش کشاورزی بوده است. امروزه امنیت غذایی تحت تأثیر افزایش تقاضا برای محصولات کشاورزی، تخریب منابع طبیعی و تغییرات آب‌وهوایی قرار گرفته، بنابراین تغذیه جمعیت در حال رشد جهان و لزوم حفاظت هم¬زمان از محیط¬زیست، یک چالش پیچیده است که توجه به نوآوری در کشاورزی را بیش از پیش ضروری کرده است. در بخش کشاورزی که در حال تجربه تغییرات سریع در فناوری¬ها است، نوآوری یک استراتژی اصلی برای دستیابی به اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست¬محیطی است. بسیاری از کشورها در تلاش هستند تا حمایت¬های خود از نوآوری¬ها در بخش کشاورزی را توسعه دهند. این امر به ویژه در کشورهای در حال توسعه بسیار ضروری است، زیرا کشاورزی یکی از عناصر اصلی اقتصاد این کشورها است و نوآوری یک عنصر کلیدی برای رشد پایدار کشاورزی است. نوآوری به‌طورکلی یک پدیده پیچیده است که شامل تولید، انتشار و ترجمه دانش و فناوری در زمینه تولید و استفاده از محصولات و فرآیندهای جدید است. نوآوری کشاورزی نیز یک فرایند است که طی آن مجموعه¬ای از بازیگران نوآور، دانش و انواع فناوری¬های جدید را اختراع می¬کنند و آن¬ها را از طریق تعامل مشترک با یکدیگر در تولید محصولات کشاورزی برای رسیدن به مزایای اقتصادی، اجتماعی و زیست¬محیطی در یک کشور رواج می¬دهند. به¬عبارتی دیگر سیستم نوآوری کشاورزی شامل مجموعه¬ای پیچیده از روابط تعاملی بین بازیگران مختلف در این عرصه مانند مؤسسات تحقیقاتی دولتی و خصوصی، دانشگاه¬ها، محققان، کارشناسان و کشاورزان، فعالان صنعت فراوری، سیاست¬گذاران و انجمن¬ها است. پیوندهای متعدد بین مراحل مختلف و تعاملات بین بازیگران متفاوت در شکل¬گیری و ایجاد نوآوری می¬تواند منجر به کسب دانش و تبادل دانش شود، که این امر قابلیت¬های نوآوری را تقویت می¬کند. علاوه بر تأکید بر این واقعیت که نوآوری مستلزم مشارکت بسیاری از بازیگران و تعاملات مؤثر در بین این افراد است، سیستم نوآوری کشاورزی از طریق اثرگذاری بر نقش تأثیرگذار نهادها (یعنی قوانین، مقررات، نگرش¬ها، عادت¬ها، شیوه¬ها، مشوق¬ها) در شکل¬گیری نحوه تعامل بازیگران این سیستم مؤثر است. اگرچه در تعریف فوق از سیستم نوآوری کشاورزی بر ایجاد دانش، تبادل و استفاده از آن بسیار تأکید شده است، اما سیستم¬های نوآوری نیاز به انجام چندین عملکرد دیگر دارند که برای نوآوری ضروری هستند. این عملکردها شامل تقویت انگیزه، چشم‌انداز توسعه، بسیج منابع، تشکیلات بازار نوآوری و... می¬باشد. بنابراین عملکرد نوآوری نه‌تنها به نحوه عملکرد جداگانه¬ی اجزای سازنده آن وابسته است، بلکه به کیفیت تعامل و همکاری بین عناصر مختلف نیز بستگی دارد، یعنی هم افزایی بین عناصر مختلف در سیستم نوآوری بسیار مهم است. مشاهده شده است که کشورهای مختلف برای بهبود وضعیت نوآوری، رویکردهای مختلفی را تدوین و اجرا می¬نمایند. برخی کشورها از سرمایه¬گذاری در تحقیق و توسعه و نوآوری از طریق بودجه، مشوق¬های مالیاتی و سازوکارهای مختلف، پشتیبانی مستقیم می¬کنند. برخی دیگر مانند هلند و آمریکا به حمایت از نوآوری در بنگاه¬های کوچک و متوسط بیش¬تر اهمیت می¬دهند و سیاست¬های برخی دیگر شامل حمایت از مشارکت¬ در نوآوری¬ها است. اما مکانیسم¬هایی مانند انجام تحقیقات مبتنی بر تقاضا نیز وجود دارد که روشی نوآورانه و امیدوار کننده برای تأمین بودجه تحقیقات است.

در طول سه دهه¬¬ی گذشته کشاورزی آرژانتین تغییرات قابل¬توجهی در وضعیت ساختاری و در نوآوری¬ها پشت سر گذاشته است. در طی این سال¬ها در منطقه پامپا که قطب اصلی کشاورزی این کشور است، افزایش چشمگیر سطح زمین¬های کشاورزی و بهره¬وری با اتخاذ گسترده فن¬آوری¬های جدید مانند کشاورزی حفاظتی و بی¬خاک¬ورزی، استفاده از بذور اصلاح¬ژنتیکی¬شده و گسترش تولید محصولات دانه¬ای و به¬ویژه دانه روغنی سویا همراه بوده و رشد فعالیت بازیگران مختلف در عرصه کشاورزی مانند پیمانکاران بزرگ ارائه¬دهنده خدمات، اتحادیه¬های کاشت و انجمن¬های بخش خصوصی، باعث شده است تا روند نوآوری¬ها در این منطقه به مشوق¬های اقتصادی پاسخ مناسبی دهد. اما در خارج از منطقه حاصلخیز پامپا، کشاورزی در طی دهه¬های گذشته دارای پویایی کمی بوده است. نقش سیاست¬ها در ایجاد دانش پایه و کاربردی و تسهیل انتشار و پذیرش و کاربردی نمودن آن¬¬ها، به¬ویژه از طریق موسسه ملی فناوری کشاورزی از اهمیت بسیاری در کشاورزی آرژانتین برخوردار است. این کشور از دسترسی به نوآوری¬های ژنتیکی بهره زیادی برده است. بااین‌حال، سیستم نوآوری کشاورزی آرژانتین هنوز نیاز دارد تا با تمرکز بر اقتصادهای منطقه¬ای (زنجیره¬های تولید محصولات کشاورزی خارج از منطقه پامپا)، ارتقاء ظرفیت¬های خود در پاسخ به عوامل زیست¬محیطی و افزایش چالش¬های پایداری و هم¬چنین با تکیه بر ظرفیت¬های موسسه ملی فناوری کشاورزی، در پاسخگویی به مطالبات جدید، بهبود یابد.

وضعیت شاخص نوآوری جهانی در آرژانتین

شاخص نوآوری جهانی در سال 2020 توسط دانشگاه کرنل ، سازمان جهانی مالکیت معنوی و موسسه اروپایی اداره کسب¬وکار محاسبه و منتشر شده است. این شاخص معیارهای دقیق عملکرد نوآوری و اقتصاد در 131 کشور جهان را بررسی کرده است. حدود 80 زیرشاخه در این زمینه، چشم¬انداز وسیعی از وضعیت نوآوری را ارزیابی نموده است. جدول 4 رتبه شاخص نوآوری جهانی و هفت معیار اصلی آن در کشور آرژانتین و سه کشور منتخب ایران، سوئیس و یمن از بین 131 کشور جهان با توجه به رتبه¬بندی سال 2020 را نشان داده است.

جدول4. رتبه¬بندی شاخص نوآوری جهانی در دوره 2020-2018 (آرژانتین و سه کشور منتخب)

Source: Soumitra, Dutta et al, 2020

در سال 2020 از بین 131 کشور مورد بررسی در جهان، آرژانتین با نمره کل 28.33 رتبه 80¬ام جهان در شاخص کل نوآوری جهانی را داشت که نسبت به رتبه 71¬ام در سال 2019، 9 پله پایین¬تر بود. رتبه این کشور در هر کدام از هفت معیار اصلی نیز در جدول فوق نشان داده‌شده است. رتبه آرژانتین در بخش نهادسازی (شامل هشت زیربخش) با نمره 54.3، در بین کشورها 97-ام و در بخش پیچیدگی¬های بازار (نه زیربخش)¬ با نمره 34.96، 120¬ام بود. هم¬چنین در بخش خروجی¬های دانش و فناوری (چهارده زیر بخش) با نمره 17.2 در رتبه 75¬ام قرار داشت. در بخش خروجی¬های خلاقانه (سیزده زیربخش) با نمره 19.6 نیز 71¬ام و در بخش پیچیدگی¬های کسب‌وکار (پانزده زیربخش) با نمره 26.9 در رتبه 61¬ام قرار داشت. آرژانتین در بخش ورودی¬ها عملکرد بهتری نسبت به خروجی¬ها داشته است. این کشور در زمینه سرمایه انسانی و تحقیقات، بهترین عملکرد و در بخش پیچیدگی بازار ضعیف¬ترین عملکرد را داشت. تعداد محققان فعال در بخش تحقیق و توسعه این کشور 1192 نفر به ازای هر یک میلیون نفر و تعداد تکنسین¬های فعال در این زمینه نیز 337 نفر به ازای هر یک میلیون نفر بود. به‌طورکلی با توجه به رابطه بین شاخص نوآوری و سطح درآمد (تولید ناخالص داخلی سرانه)، آرژانتین در زمینه دستیابی به توسعه، کم¬تر از انتظارات موردنظر عمل کرده است. کشور ایران در رتبه¬بندی سال 2020 با نمره کل 30.89 در شاخص نوآوری جهانی در رده 67¬ام جهان قرار داشت. بخش سرمایه انسانی و تحقیقات، خروجی دانش و فناوری و خروجی¬های خلاقانه، بهترین عملکرد و بخش پیچیدگی¬های بازار، پیچیدگی¬های کسب‌وکار و سازمان‌دهی، ضعیف¬ترین عملکرد را دارا بودند. در این رتبه¬بندی که وضعیت شاخص نوآوری و زیر بخش‌های آن در 131 کشور جهان را بررسی کرده است، کشور سوئیس با رتبه یک دارای بهترین عملکرد و یمن با رتبه 131 در ردیف آخر قرار داشت. جدول 5 به¬طور خلاصه مشخصات اصلی سیستم¬ نوآوری کشاورزی آرژانتین نشان می¬دهد.

جدول 5. مشخصات اصلی سیستم نوآوری کشاورزی و رویکردهای سیاست نوآوری در آرژانتین

انتهای پیام/